Sevgili Veliler ve Değerli Meslektaşlarım,

Her yıl milyonlarca genç  YKS başvuru sürecine giriyor. 2025 yılı verilerine göre; TYT 2025 için 2 milyon 560 bin 649 aday, AYT 2025 için 1 milyon 721 bin 60 aday, YDT içinse 215 bin 448 aday sınava girdi. Ancak dikkat çekici nokta şu: bu adayların çok önemli bir kısmı lise son sınıf öğrencisi değil.

• 840 bin aday lise son sınıfta.
• 1 milyon 102 bin 959 aday mezun, ancak hiçbir bölüme yerleşmemiş.
• 333 bin 371 aday bir programa yerleşmiş ama tekrar deniyor.
• 218 bin 314 aday mezun olmuş, yeniden hazırlanıyor.
• 66 bin aday üniversite kaydını sildirmiş, tekrar şans arıyor.

Bu tablo, karşımızda sadece gençlerden oluşan bir sınav kitlesi olmadığını; yönünü bulamamış, yanlış tercih yapmış veya kariyer hedefini netleştirememiş yüzbinlerce öğrencinin olduğunu gösteriyor.

Öğrenciler Neden Tekrar Sınava Giriyor?

Çünkü birçok öğrenci şu soruların cevabını vermeden sınava hazırlanıyor:

* Bana uygun meslekler neler?
* Hangi bölümü yazmalıyım?
* Sayısal mı, eşit ağırlık mı, sözel mi bana uygun?

Puanı alıyorlar, ancak tercih döneminde belirsizlik başlıyor. Yanlış veya rastgele tercihler yüzünden birçok öğrenci kayıt yaptırmıyor ya da kısa sürede bölümünden ayrılıyor. Bu da onları yeniden sınava yönlendiriyor.

Kariyer Planlama Aracı (KPA) ile Yol Gösterici Olmak

Burada hem biz PDR uzmanlarına hem de velilere önemli bir sorumluluk düşüyor. Öğrencinin kendini tanımasını sağlayacak bilimsel araçlarla yönlendirme yapmak, bu kısır döngüyü kırmanın en etkili yoludur.

Kariyer Planlama Aracı (KPA), ABD’de ve İngilizce konuşan ülkelerde meslek uzmanlarının danışanlarına sunduğu bilimsel bir ölçektir. Öğrencilerin kişilik özelliklerini, ilgi alanlarını ve güçlü yönlerini analiz ederek en uygun meslek ve bölümleri ortaya koyar.

Bu sayede öğrenci sadece sınav sonucuna değil, kendi özelliklerine uygun doğru kariyer yoluna yönelir.

Bitirken velilere önerim: Çocuğunuzun akademik başarısı kadar, ilgi ve kişilik özelliklerine uygun alan seçmesi de önemlidir. Ona sadece çalışmayı değil, doğru yönlendirmeyi de armağan edin.
Meslektaşlarıma diyeceğim: Öğrencilerin “hangi bölümü yazmalıyım?” sorusuna bilimsel temelli yanıt verebilmek, rehberlik çalışmalarımızın kalitesini artırır.

Son Söz

Bugün yüzbinlerce öğrenci “neden tekrar okuyorum?” sorusuyla yeniden sınav sıralarında. Onların bu döngüden çıkmaları için bizlerin desteğine, yönlendirmesine ve bilimsel araçlarla rehberliğine ihtiyaçları var.

Eğer öğrencileriniz ya da çocuklarınız için “bana uygun meslekler neler?” sorusunun cevabını arıyorsanız, Kariyer Planlama Aracı (KPA) güçlü bir başlangıç noktası olacaktır.

Uzman PDR Bora Serhat Çelik
www.boraserhatcelik.com